Świadczenia

ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZE

Świadczenia o charakterze pieniężnym w związku z niepełnosprawnością dziecka

ZASIŁEK  PIELĘGNACYJNY

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje rodzicom, opiekunom prawnym, opiekunom faktycznym dziecka do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

Po osiągnięciu przez dziecko pełnoletniości (jeśli nie jest całkowicie ubezwłasnowolnione) w celu kontynuacji wypłaty świadczenia musi ono złożyć wniosek osobiście lub za pośrednictwem osoby upoważnionej (osoba składająca wniosek w imieniu wnioskodawcy jest zobowiązana okazać upoważnienie osoby do złożenia wniosku w jej imieniu).

Brak kryterium dochodowego.

Świadczeniobiorcy, którzy uzyskali pierwszy raz orzeczenie o niepełnosprawności, otrzymują zasiłek pielęgnacyjny od tego miesiąca, w którym został złożony wniosek o orzeczenie niepełnosprawności.

Warunkiem koniecznym jest jednak, aby złożyć wniosek o zasiłek pielęgnacyjny w czasie do trzech miesięcy od wydania orzeczenia o niepełnosprawności.

Przy drugim i następnym orzeczeniu, zasiłek jest wypłacany od początku miesiąca, który następuje po miesiącu, w którym minął termin ważności poprzedniego orzeczenia.  Dzieje się tak w sytuacji, gdy dana osoba wnioskowała o ustalenie niepełnosprawności terminie miesiąca od dnia utraty ważności poprzedniego orzeczenia oraz prawa do zasiłku pielęgnacyjnego w terminie trzech miesięcy od dnia wydania orzeczenia.

WYMAGANIA PRAWNE DO OTRZYMANIA  ZASIŁKU

WYMAGANE DOKUMENTY:

•          kopia dowodu osobistego, aktualne potwierdzenie zameldowania stałego - w przypadku osób pełnoletnich,

•          skrócony/pełny odpis aktu urodzenia w przypadku osób niepełnoletnich,

•          orzeczenie o niepełnosprawności albo

•          orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem, że niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 roku życia lub orzeczenie ZUS o całkowitej niezdolności do pracy ze wskazaniem daty powstania niezdolności lub orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidów albo

•          orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie ZUS o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji lub orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

•          niepełnosprawnemu dziecku,

•          osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,

•          osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia,

•          osobie, która ukończyła 75 rok życia.      

•          osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego,

•          osobie przebywającej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (oznacza to dom pomocy społecznej, placówkę opiekuńczo-wychowawczą, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, a także szkołę wojskową lub inną szkołę zapewniającą nieodpłatnie pełne utrzymanie, w tym wyżywienie, zakwaterowanie i umundurowanie).

ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE

•          Świadczenie pielęgnacyjne przyznawane jest z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub z innej pracy zarobkowej krewnym w linii prostej oraz rodzeństwu, w tym także rodzinie zastępczej spokrewnionej z dzieckiem, albo opiekunowi faktycznemu dziecka. Dzieje się tak wtedy, gdy dana osoba nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, bądź rezygnuje z tego typu aktywności, w celu sprawowania opieki nad:

•          dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności, które wymaga stałej lub długotrwałej  opieki bądź pomocy drugiej osoby, w wyniku znacznie ograniczonej możliwości samodzielnej egzystencji oraz w związku z absolutną koniecznością stałego współudziału  opiekuna dziecka w codziennym procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji etc

•          osobą o udokumentowanym, znacznym stopniu niepełnosprawności.

•          Świadczenie pielęgnacyjne przyznaje się na okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności ze wskazaniami lub orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności.

TERMIN I SPOSÓB ZAŁATWIANIA

•          Postępowanie w sprawie przyznawania świadczeń rodzinnych kończy się wydaniem decyzji administracyjnej w terminie 30 dni od daty złożenia poprawnie wypełnionego i z pełną dokumentacją wniosku. Od decyzji przysługuje stronie prawo wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w terminie 14 dni od daty jej otrzymania. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem Ośrodka Pomocy Społecznej.

WYMAGANE DOKUMENTY:

•          orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności dziecka,

•          uwierzytelnioną kopię dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o świadczenie pielęgnacyjne,

•          zaświadczenie specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, w przypadku umieszczenia w nim dziecka, o niekorzystaniu w nim z całodobowej opieki, oraz inne dokumenty wymagane przez organ.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje jeśli:

•          osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty socjalnej, zasiłku stałego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,

•          osoba w rodzinie ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury na to dziecko,

•          osoba w rodzinie ma prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym albo do świadczenia pielęgnacyjnego na to lub inne dziecko w rodzinie,

•          osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym i korzysta w nim z całodobowej opieki albo w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji przebywa, w placówce zapewniającej całodobową opiekę przez co najmniej 5 dni w tygodniu z wyjątkiem zakładów opieki zdrowotnej,

•          osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim.

•          Niektóre świadczenia o charakterze pieniężnym

•          Świadczenia o charakterze pieniężnym
w związku z niepełnosprawnością dziecka (c.d.)

•          Ulgi na przejazdy PKP i PKS

•          Ulgi na przejazdy PKP i PKS (c.d.)

ORZECZNICTWO RENTOWE - O NIEZDOLNOŚCI DO PRACY

PODSTAWA PRAWNA - ustawa z dn. 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r., Nr 39, poz. 353 z późn. zm.)

Obok orzecznictwa o niepełnosprawności funkcjonuje dla celów rentowych tzw. orzecznictwo o niezdolności do pracy.

•          Prowadzone jest przez lekarzy orzeczników oraz komisje lekarskie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Lekarz orzecznik ZUS orzeka o częściowej, bądź całkowitej niezdolności do pracy, a także o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Od takiego orzeczenia przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS.

•           Orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy nie oznacza, iż osoba taka nie może pracować. Jest to wyłącznie określenie, oznaczające iż występuje przesłanka do przyznania renty, ponieważ na tyle pogorszył się stan zdrowia danej osoby, że wpływa na jej zdolność do pracy.

RODZAJE ORZECZEŃ KOMISJI ZUS

Orzeczenie lekarza orzecznika ZUS (komisji) o:

•          całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji oraz orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji traktowane są na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,

•          całkowitej niezdolności do pracy jest traktowane na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,

•          częściowej niezdolności do pracy oraz celowości przekwalifikowania jest traktowane na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

•          Takie same zasady obowiązują w stosunku do innych odpowiednich orzeczeń, w tym wydanych przez komisje do spraw zatrudnienia i inwalidztwa, tj. orzeczeń o I, II i III grupie inwalidztwa.

Orzecznictwo rentowe prowadzą także, oprócz ZUS, inne instytucje: lekarze rzeczoznawcy i komisje lekarskie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), komisje lekarskie podległe MON lub ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.

•          Zrównanie różnych systemów orzecznictwa i orzeczeń nie obejmuje uprawnień rentowych. Prawo do renty uzyskuje się wyłącznie na podstawie orzeczeń o niezdolności do pracy (lub starszych: o zaliczeniu do grupy inwalidzkiej), po spełnieniu dodatkowych warunków. Jednak, jeśli chodzi o uprawnienia dotyczące rynku pracy, zatrudniania i dostępu do rehabilitacji – czyli tematy opisane w dalszej części opracowania – wymienione wcześniej rodzaje orzeczeń traktuje się równorzędnie.

WARUNKI UZYSKANIA RENTY

Renta przysługuje osobie, która spełnia łącznie następujące warunki:

1.       Jest całkowicie lub częściowo niezdolna do pracy (orzeczenie ZUS);

2. Ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;
3. Niezdolność powstała w okresach składkowych lub nieskładkowych określonych ustawą albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Warunek posiadania okresu składkowego i nieskładkowego jest spełniony, gdy wyniósł on łącznie nie mniej niż:

-  1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 r. ż.

-  2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku 20 - 22 lat

-  3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku 22 - 25 lat

-  4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku 25 - 30 lat

-  5lat   -  jeżeli niezdolność do pracy powstała po 30 r. ż.

Orzekanie o niezdolności do pracy ZUS

1. Złożenie wniosku o rentę – w najbliższym oddziale ZUS.
2. Badanie i decyzja lekarza orzecznika ZUS 
3.  Decyzja ZUS oraz tryb odwoławczy
4. Wniosek o rentę
5. Odwołanie do Komisji Lekarskiej za  pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję w I instancji
6. Komisja odwoławcza i decyzja Komisji ZUS (ewentualnie tryb odwoławczy)
7. Wniosek do Sądu i decyzja Sądu  (ewentualnie tryb odwoławczy)
8. W ciągu 7 dni od ogłoszenia wyroku zwrócenie się o  doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem
9. W ciągu 14 dni wniesienie apelacji do sądu apelacyjnego za pośrednictwem sądu okręgowego.

Prawa osób niepełnosprawnych

Karta Praw Osób Niepełnosprawnych – uchwalona przez Sejm RP w 1997r.

Osoby niepełnosprawne mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji.

Prawo do dostępu do opieki medycznej i rehabilitacji,

Nauki w szkołach wspólnie z osobami sprawnymi oraz pełnego uczestnictwa w życiu publicznym.

Karta Praw Osób Niepełnosprawnych poza aspektem społecznym miała na celu niwelowanie barier, na jakie napotykają osoby niepełnosprawne.

Niepełnosprawność jest tytułem do korzystania z licznych ulg i uprawnień